कुमोनी थाली - भट के डुबके, भट की चुडकानी

   भट की चुडकानी - काली दाल खाल्ली असेल ना, त्यासारखीच ही दाल दिसते. भट की दाल म्हणजे ब्लॅक सोयाबीन पाण्यात धुवून कापडावर वाळवले जातात. धणे, लसूण, हिरव्या मिरच्या यांची पेस्ट बनवून त्यात हळद, तिखट, धणे पावडर टाकून थोडे पाणी टाकून बाजूला ठेवतात. कढईत तूप किंवा मोहरीचे तेल टाकून त्यात डाळ टाकून परततात. डाळ तडकल्याचा आवाज आला म्हणजे तुम्ही बरोबर ट्रॅकवर आहात. मंद आचेवर ही डाळ पॅापकॅार्नसारखी फोडल्यावर त्यात ३-४ चमचे गव्हाचे पीठ टाकून खरपूस भाजतात. हे मिश्रण थंड करायला ठेवले की दुसऱ्या कढईत. मोहरी तेलात कांदा परतून त्यात मसाल्याची पेस्ट टाकतात. मसाला छान परतल्यावर डाळ टाकून त्यात हळूहळू पाणी टाकायचे. गाठी होता कामा नये. भरपूर पाण्यात ही डाळ मऊसर शिजवल्यावर भट की दाल तयार.

   ही डाळ पातळसरच असते आणि भातासोबत खाल्ली जाते. ही अतिशय वेगळी डाळ आहे. मी भट की डाळ खाल्ली नाहीये आणि गव्हाचे पीठही कोणत्या वरणात टाकले नाही. डाळ कढईत तडातड भाजतात म्हणूनच चुडकानी असे नाव ठेवले असावे हा माझा आपला अंदाज! मी सर्च केले तर दिसले की ब्लॅक सोयाबीनमध्येही जवळपास सोयाबीनइतकेच प्रोटीन असते! ही तर लॅाटरीच की. जर ही डाळ चवीला छान लागत असेल तर आपण पटकन खायला सुरवात केली पाहिजे!

   अजून एक पहाडी जेम! आपली साधी उसळ किंवा डाळ अशी बनवता येईल का? एखादी डाळ तरी मला अशी तेलात फोडून बनवायची आहे. प्रयोग करावे लागतील पण ठीक आहे. किंबहूना सोयाबीनही असे बनवून पाहता येईल ना? निदान असा मसाला टाकून तरी एखादे वरण किंवा उसळ बनवायला हवी. उत्तराखंडचे पदार्थ मला वाटले होते त्यापेक्षा कितीतरी वेगळे निघाले! वरण भात, भाजी, पोळीच खातात तर असे काय वेगळे बनवणार हा माझा समज दूर झाला.